Na niewielkim Wzgórzu Cmentarnym za miastem w Mikstacie, wśród starych drzew znajduje się niewielki drewniany kościół, który w 2011 roku został ustanowiony Diecezjalnym Sanktuarium Świętego Rocha. Kościół został pobudowany w 1786 roku jako wotum za uratowanie mieszkańców miasteczka od zarazy, która siała śmierć w okolicy. Gdy wchodzimy do wnętrza Sanktuarium w ołtarzu głównym widzimy młodego mężczyznę w stroju pielgrzyma, z raną na prawej nodze. Nogę tę opatruje anioł. Przy lewej nodze możemy zobaczyć psa z chlebem w pysku. Młody mężczyzna z obrazu to patron tego miejsca Święty Roch, który od ponad trzystu lat w sposób szczególny czczony jest w mikstackiej parafii. Gdy kartki kalendarza pokazują ostatnie lipcowe dni to znak, że należy rozpoczynać przygotowania do niespotykanych uroczystości odpustowych. Tym, którzy może pomyślą sobie, przecież odpust przeżywa każda parafia spieszymy z wyjaśnieniem, tak oczywiście, ale nie w każdej kultywuje się zwyczaje sięgające początków XVIII wieku.

Jakie? Od ponad trzystu lat podczas  uroczystości odpustowej ku czci św. Rocha w Mikstacie odbywa się obrzęd błogosławieństwa zwierząt. Odpust to szczególny czas, do którego należy się przygotować, przede wszystkim duchowo. W czas bezpośredniego przygotowania do uroczystości odpustowych wpisuje się  odprawiana codziennie, od 7 sierpnia, o godz. 18:30 Msza Święta połączona z naukami, które w tym roku będzie głosił ks. Dariusz Szyszka. Po Eucharystii Nowenna do Świętego Rocha będąca od pokoleń formą duchowego przygotowania do uroczystości odpustowych ku czci  Świętego Patrona.

Warto zwrócić  uwagę na propozycję skierowana szczególnie do młodego pokolenia. 7 sierpnia rozpoczną się spotkania w ramach X edycja „Szkoły Świętego Rocha”. Czym jest ta wakacyjna szkoła? To  spotkania  przybliżające   dzieciom postać Świętego Patrona, a także czas wspólnej modlitwy nowennowej, poznawania zwyczajów odpustowych, historii małej Ojczyzny, dziedzictwa przekazanego nam  przez przodków.  Spotkania te pomagają zrozumieć młodym sens i znaczenie odbywającego się w Mikstacie obrzędu błogosławieństwa zwierząt.

W scenariuszu uroczystości odpustowych  znajduje się  Dzień Chorych i Starszych. Przeżywany będzie w  niedzielę 8 sierpnia. Będzie to spotkanie modlitewne osób chorych i starszych oraz ich opiekunów przy relikwiach św. Rocha.

W uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, zwanej także świętem Matki Bożej Zielnej po Mszy Świętej sprawowanej  o godz. 18:00 z kościoła farnego wyruszy do sanktuarium procesja z Najświętszym Sakramentem i  relikwiami  Świętego Rocha. W sanktuarium św. Rocha odśpiewane zostaną  nieszpory   i rozpocznie się  całonocne czuwanie modlitewne.

O godz. 24:00 kapłani pochodzący z mikstackiej parafii będą sprawowali pasterkę. Maryja, którą w sposób szczególny czcił św. Roch przeprowadzi nas w tę nocna porę w odpustowy czas. Niezwykły klimat do modlitwy panuje podczas tej Mszy Świętej sprawowanej wśród migocących na grobach lampek symbolizujących pamięć o tych, którzy odeszli, a którzy kiedyś oddawali cześć św. Rochowi.  Ta nocna pora, ten wyjątkowy czas skłania do refleksji i modlitewnej zadumy, której z pewnością w tę noc zapewne nie zabraknie.  

O godzinie 8:00 sprawowana będzie przy ołtarzu polowym przy sanktuarium Msza św.  w intencji gospodarzy i pielgrzymów, a po niej odbędzie się wspomniany już obrzęd błogosławieństwa zwierząt, którego dokona J.E. Ksiądz Bp Damian Bryl. Jest n niezwykle widowiskowy, ale przede wszystkim ma wymiar religijny. Mieszkańcy parafii, ale także pielgrzymi przyprowadzają, przynoszą, a czasami przywożą swoje zwierzątka, by powierzyć je opiece świętego Rocha. Przed bramą przechodzi  wraz ze swoimi właścicielami praktycznie cała Arka Noego. W tej przedziwnej procesji można zobaczyć konie, kucyki, psy, koty, chomiki, świnki, rybki, żółwie, kurczaki i jeszcze inne ptaki i zwierzaki. Oczywiście udział w tej procesji może wziąć każdy, kto przyprowadzi, przyniesie lub przywiezie swoje zwierzęta. Od wieków wierzy się, że udział w "świętorochowym" obrzędzie błogosławieństwa chroni zwierzęta przed chorobami.  

Trudno wyobrazić  sobie odpust bez uroczystej sumy. Ta odprawiona zostanie o godz. 11:00. W tym roku przewodniczył jej będzie  J.E. Ksiądz Bp Damian Bryl.

Uroczystość na Cmentarnym Wzgórzu zakończy Msza Święta z indywidualnym błogosławieństwem dzieci, która sprawowana będzie o godz. 18:00. To ważny element w scenariuszu uroczystości odpustowych, podczas których swój czas na spotkanie z Niebieskim Patronem mają najmłodsi. Następnie  procesja z Najświętszym Sakramentem i relikwiami św. Rocha powróci do kościoła farnego.

W programie odpustu jest jeszcze jeden szczególny dzień – Dzień dziękczynienia. W tym roku obchodzony będzie po raz ósmy, w niedzielę po uroczystościach odpustowych. To czas dziękczynienia Panu Bogu za szczególny czas łaski, ale także ludziom, którzy w jakikolwiek sposób włączą się w przygotowania odpustowe. To także czas modlitwy za tych, którzy poprzedzili nas  w drodze do Domu Ojca, a dzięki którym  piękne zwyczaje odpustowe przetrwały.

Dodajmy, że w grudniu 2015  roku uroczystości odpustowe ku czci Świętego Rocha z obrzędem błogosławieństwa zwierząt zostały wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Zadziwiająca jest siła wiary i tradycji w mikstackiej społeczności.