Problem wykorzystania seksualnego jest coraz częściej poruszany w ramach pracy duszpasterzy rodzin i doradców życia rodzinnego na etapie przygotowania do małżeństwa w poradniach życia rodzinnego oraz w specjalistycznych poradniach rodzinnych. Według aktualnych badań większość przypadków wykorzystywania seksualnego dzieci ma miejsce w środowisku rodzinnym. Szacuje się, że ponad 80% sprawców tych przestępstw to osoby z bliskiego otoczenia dziecka. Stąd działania zmierzające do stworzenia profesjonalnego systemu prewencji przemocy seksualnej w rodzinie. „Wsparcie diecezjalnych Wydziałów Duszpasterstwa Rodzin w zakresie prewencji wykorzystania seksualnego” – to projekt, który realizuje Krajowy Ośrodek Duszpasterstwa Rodzin KEP (KODR) we współpracy z Fundacją Świętego Józefa KEP oraz Biurem Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży.

Koordynowany przez KODR projekt realizowany jest etapami. – W maju br. diecezjalni duszpasterze rodzin oraz diecezjalni doradcy życia rodzinnego zostali przeszkoleni przez zespół specjalistów z Centrum Ochrony Dziecka. W czerwcu zakończyliśmy rekrutację na dwa typy szkoleń: studia podyplomowe z zakresu seksuologii i psychotraumatologii oraz studia podyplomowe z zakresu profilaktyki przemocy seksualnej wobec dzieci i młodzieży – wyjaśnia Beata Choroszewska, Krajowa Doradczyni Życia Rodzinnego. Jak podaje, w tym roku studia specjalistyczne rozpoczyna 14 osób. Koszt studiów pokrywa Fundacja Świętego Józefa KEP w ramach realizacji celu statutowego, jakim jest budowanie systemu profesjonalnej pomocy osobom skrzywdzonym w sferze seksualnej, niezależnie od tego, kim jest sprawca.

– Doświadczenie wskazuje, że tylko Duszpasterstwo Rodzin jest w stanie podjąć działania na tak dużą skalę, by realnie wpłynąć na bezpieczeństwo rodzin – zaznacza Choroszewska. Jak wyjaśnia, osoby po studiach podyplomowych z zakresu seksuologii klinicznej i psychotraumatologii będą prowadzić bezpłatną psychoterapię w specjalistycznej poradni rodzinnej  (adresy poradni dostępne są na stronie www.kodr.pl, w zakładce „dla małżonków”), skierowaną do osób z doświadczeniem przemocy seksualnej w rodzinie. Osoby, które ukończą studia podyplomowe „Profilaktyka przemocy seksualnej wobec dzieci i młodzieży” będą współpracować z Duszpasterstwem Rodzin oraz ze stowarzyszeniami i ruchami o charyzmacie rodzinnym, a także uczestniczyć w formacji narzeczonych i małżeństw podczas spotkań i rekolekcji. Razem z diecezjalnym duszpasterzem rodzin i diecezjalną doradczynią życia rodzinnego będą uczestniczyć w koordynowaniu spotkań i formacji alumnów oraz duchownych, uwrażliwiając ich na istniejące problemy wykorzystania seksualnego w rodzinie.

W bieżącym roku studia z zakresu seksuologii i psychotraumatologii rozpoczęły osoby z archidiecezji krakowskiej, przemyskiej, warmińskiej oraz z diecezji kaliskiej, opolskiej, pelplińskiej i sosnowieckiej, a z zakresu profilaktyki przemocy seksualnej wobec dzieci i młodzieży – przedstawiciele archidiecezji przemyskiej i krakowskiej oraz diecezji kaliskiej, radomskiej, rzeszowskiej, siedleckiej i włocławskiej. W następnym roku do projektu zaproszone będą kolejne diecezje.

– Problem wykorzystywania seksualnego u większości z nas budzi silne emocje. Wiadomo, że następstwa takich doświadczeń są długotrwałe i niszczące dla psychiki. Niezwykle ważne jest, aby osoba wykorzystana potrafiła znaleźć właściwe wsparcie – mówi uczestnicząca w projekcie dr Ewa Kiełek-Rataj, pracownik Katedry Psychologii Osobowości i Badań nad Rodziną Uniwersytetu Opolskiego, Diecezjalny Doradca Życia Rodzinnego. – Moją motywacją do podjęcia studiów z seksuologii i psychotraumatologii jest przede wszystkim chęć niesienia pomocy osobom pokrzywdzonym, ale też wsparcie duszpasterstwa rodzin w tym zakresie. Projekt daje mi możliwość podnoszenia własnych kompetencji, tak aby niesiona pomoc była adekwatna i profesjonalna – dodaje.

– Jako matka rozpoznawanie i reagowanie na zagrożenia, na które narażone są dzieci i młodzież traktuję jako swój obowiązek – mówi Sylwia Henke, Diecezjalna Doradczyni Życia Rodzinnego w Rzeszowie. Uczestnictwo w studiach podyplomowych na kierunku „Profilaktyka przemocy seksualnej wobec dzieci i młodzieży” odbiera jako szansę rozwoju osobistego, zawodowego oraz możliwość wspierania rodziny. – Pracuję w Duszpasterstwie Rodzin, więc wiedza o tym jak pomagać osobom, które doświadczyły wykorzystania seksualnego czy to w rodzinie, czy w najbliższym środowisku, czy też ze strony osób duchownych wydaje mi się niezwykle istotna. Zależy mi na tym, aby ludzie, którzy przyjdą prosić o pomoc, zostali wysłuchani i otrzymali ode mnie profesjonalne wsparcie w tak trudnych i intymnych sprawach, które wymagają najgłębszego zaufania – podkreśla.

Projekt stypendialny realizowany przez Krajowy Ośrodek Duszpasterstwa Rodzin KEP we współpracy z Fundacją Świętego Józefa KEP oraz Biurem Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży rozłożony jest na trzy lata. Jego celem jest umożliwienie stworzenia w Duszpasterstwie Rodzin systemu prewencji przemocy seksualnej w rodzinie.