Przesłanie podpisali bp Rafał Markowski i bp Mieczysław Cisło – obecny i poprzedni przewodniczący Komitetu. Zwracają oni uwagę, że wpisanie przed ponad 20 laty ogólnopolskich obchodów Dnia Judaizmu do kalendarza kościelnego było decyzją pionierską. Inicjatywa stanowiła odpowiedź na wezwanie soborowego dokumentu "Nostra aetate", aby „ożywić i zalecić obustronne poznanie się i poszanowanie, które osiągnąć można zwłaszcza przez studia biblijne i teologiczne oraz przez braterskie rozmowy” (nr 4).

Biskupi przypominają, że wewnątrzkościelny Dzień Judaizmu ma pomagać katolikom w odkrywaniu judaistycznych korzeni chrześcijaństwa. Cytują tez słowa św. Jana Pawła II, iż religia żydowska nie jest wobec chrześcijaństwa „rzeczywistością zewnętrzną, lecz czymś wewnętrznym oraz że nasz stosunek do niej jest inny aniżeli do jakiejkolwiek innej religii”.

W przesłaniu zachęca się do budowania wzajemnego braterstwa w oparciu o to, co w obydwu religiach wspólne, do wyjścia naprzeciw, do zaufania i wyzwalania ze stereotypów.

Biskupi oceniają, że w ciągu minionych 50 lat, to znaczy wydania soborowej deklaracji "Nostra aetate" o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich, w relacjach katolicko-żydowskich wydarzyło się wiele dobrego. Stało się tak głównie za sprawą papieży, począwszy od św. Jana XXIII.

"Niepowtarzalny, wprost epokowy wkład w wzajemne relacje dał św. Jan Paweł II, noszący w swym sercu od dzieciństwa przyjaźń z żydowskimi rówieśnikami, która stała się inspiracją jego moralnych przesłań, gestów, działań, solidarności wobec narodu żydowskiego" – zaznaczają autorzy przesłania.

Nawiązując do papieża Franciszka, biskupi stwierdzają: "Nie tylko słowa, ale także milczenie może wiele mówić o więzi solidarności i uczuciach, tak, jak to miało miejsce podczas papieskich nawiedzin niemieckiego obozu Auschwitz".

Komitet Episkopatu ds. Dialogu z Judaizmem zaznacza, że wobec Żydów chrześcijanie zostali obciążeni winą niechęci, dyskryminacji, a nawet udziału w ich cierpieniu. I deklaruje: "Dlatego w duchu soborowego dokumentu powtarzamy słowa skruchy: „Kościół, pomnąc na wspólne z Żydami dziedzictwo opłakuje – nie z pobudek politycznych, ale pod wpływem religijnej miłości ewangelicznej – akty nienawiści, prześladowania, przejawy antysemityzmu, które kiedykolwiek i przez kogokolwiek kierowane były przeciw Żydom” (Nostra aetate, 4).

W przesłaniu przypomina się także, że Episkopat Polski "we wspólnotowym akcie pokuty prosił Boga o wybaczenie win, jakie współbracia w wierze zaciągnęli wobec braci Żydów, zwłaszcza podczas ostatniej wojny, czasu totalnej Zagłady". Stwierdza jednocześnie: "nie możemy też zapominać o bohaterskich postawach Polaków, niosących pomoc skazanym na zagładę Żydom, niekiedy aż po zapłacenie za to najwyższej ceny, to jest własnego życia".

Komitet zwraca uwagę, że "do kultury naszego społeczeństwa należy coraz częstsze upamiętnianie dotychczas zapomnianych mogił Żydów, polskich współobywateli rozstrzelanych przez Niemców". Dzięki temu skazani na śmierć i wymazanie ze zbiorowej pamięci odzyskują dziś swoją godność, a pomnikowe płyty na których umieszczane są imiona Żydów, odsłaniane są przy udziale izraelskiej młodzieży, rabina, biskupa, księży i miejscowej społeczności.

Ogólnopolskie obchody XX Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce odbywają się dziś w Kielcach pod hasłem "Uwiodłeś mnie Panie a ja dałem się uwieść" (Jr 20,7).

tk / Warszawa